Przegląd prasy: Sztuka Implantologii nr 1/2017

Materiały kościozastępcze w implantologii stomatologicznej: Kai Fischer, Thomas Pierchalla, Matthias Becker

Od idealnego materiału kościozastępczego wymaga się:

- działania osteoindukcyjnego,
- działania osteokondukcyjnego,
- biokompatybilności,
- porowatości,
- stabilności w warunkach obciążenia,
- resorbowalności,
- giętkości,
- jałowości,
- stabilnej długoterminowej integracji z implantami,
- dostępności.
- dostępności.

Dostępne obecnie materiały kościozastępcze w różnym stopniu spełniają te wymogi; dla żadnego z nich nie wykazano dotychczas efektu osteoindukcyjnego. Jako że celem długoterminowym jest całkowita regeneracja kości, materiały BSM powinny zachowywać stabilność wymiarów i stanowić wiodącą strukturę w okresie formowania macierzy kości autogennej w obrębie ubytku, co zapewnia uzyskanie dostatecznej objętości tkanek twardych. Po wprowadzeniu materiału BSM miesza się on z krwią i stabilizuje powstający następnie skrzep w obrębie ubytku. Dla zapewnienia dostatecznego nasiąknięcia materiału krwią korzystne są wysoki poziom porowatości oraz obecność szczelin w augmentowanych tkankach. Do tych szczelin mogą następnie wnikać naczynia krwionośne oraz komórki kościotwórcze, które inicjują powstawanie nowej tkanki kostnej. Resorpcja materiału kościozastępczego nie jest zjawiskiem pożądanym do czasu powstania kości splotowatej, co pozwala uzyskać maksymalny możliwy odsetek własnej kości organizmu. W przypadku przedwczesnej resorpcji i niedostatecznego uformowania tkanki kostnej może dojść do utraty objętości oraz naciekania tkanką łączną zamiast powstawania tkanek twardych. Okres resorpcji materiałów kościozastępczych wykazuje dużą zmienność. Według piśmiennictwa może on trwać od kilku do wielu miesięcy. Niektóre z materiałów BSM ulegają jedynie wolnej resorpcji albo nie są w ogóle resorbowane, dlatego nawet po latach są wykrywane w badaniu histologicznym.

W opinii autorów obecnie w dziedzinie materiałów kościozastępczych istnieją dwa różne trendy:

- materiały BSM nieresorbowalne lub wykazujące wolną resorpcję i dużą stabilność wymiarów,
- materiały BSM szybciej przebudowywane i prawdopodobnie wykazujące mniejszą stabilność wymiarów.

Na potrzeby zabezpieczania zębodołów zaleca się stosowanie materiałów resorbowalnych, ponieważ nie ulegają one otorbieniu, tworząc cząstki otoczone tkanką łączną w okolicy augmentacji po okresie gojenia. Na podstawie istniejącego piśmiennictwa wydaje się, że w tych przypadkach dobry wybór stanowią allogenne materiały BSM. W przypadku podnoszenia dna zatoki z dostępu od zewnątrz należy rozróżnić zabiegi jedno- i dwuetapowe. Wybór materiału BSM musi uwzględniać objętość, jaką chcemy odbudować. Przydatne może być wykorzystanie połączenia dwóch materiałów albo dodanie kości autogennej. Te same lub podobne wskazówki dotyczą sterowanej regeneracji kości, przy założeniu, że należy również uwzględnić właściwości zastosowanej błony oraz możliwości stabilizacji ubytku (piny, błony wzmocnione tytanem).

Niestety ze względu na obecnie dostępne dane – brak szeroko zakrojonych badań porównujących wiele materiałów – nie można podać jasnych zaleceń, jeśli chodzi o wybór produktów dla wszystkich wskazań. Rosnąca liczba dostępnych materiałów oznacza dostępność szerokiego wachlarza wielkości granulatu, czasu resorpcji, formy aplikacji i pochodzenia, dlatego w efekcie produkty o takim samym pochodzeniu mogą w różnych sytuacjach dawać różne efekty. Co do zasady należy zaznaczyć, że tylko nieliczne materiały zostały dobrze przebadane i mają dobrą dokumentację. Dla uzyskania jasności co do przydatności materiałów kościozastępczych w przyszłości koniecznych jest więcej kontrolowanych klinicznie i randomizowanych badań o dłuższym okresie obserwacji.

Artykuł dostępny w Sztuka Implantologii nr 1/2017 http://www.si.asmedia.com.pl/pl/numer-biezacy/1140-materialy-kosciozastepcze-w-implantologii-stomatologicznej-przeglad-materialow-syntetycznych-i-niesyntetycznych